مهندسی ارزش ( Value Engineering ) در ساخت و ساز

مقدمه

مهندسی ارزش یا Value Engineering به یک فرایند سیستماتیک با هدف افزایش ارزش یک محصول اشاره دارد. تمرکز این فرایند بر بهبود عملکرد و در عین حال پایین نگه داشتن هزینه‌ها است. مهندسی ارزش که گاهی به آن “تحلیل ارزش” نیز می‌گویند، شامل تیمی از طراحان و مهندسان است که برای تجزیه و تحلیل هر مرحله از پروژه برای اطمینان از حداکثر ارزش گرد هم می‌آیند.

هنگامی که صحبت از پروژه‌های ساختمانی می‌شود، مهندسی ارزش می‌تواند یک فرآیند بسیار ارزشمند برای همه ذینفعان باشد، به‌خصوص اگر در ابتدا انجام شود. اگرچه می‌توان آن را در هر مرحله از فرآیند طراحی اعمال کرد، اما به‌کارگیری زودهنگام روش‌شناسی باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ها می‌شود و بازده سرمایه‌گذاری بهتری را فراهم می‌کند.

انجمن مهندسان ارزش آمریکا (SAVE) ارزش را به عنوان یک عملکرد تقسیم بر هزینه تعریف می‌کند. عملکرد کاری است که محصول یا خدمات انجام می‌دهد و هزینه به اجزای مورد نیاز برای ساخت آن اشاره دارد.

تاریخچه مهندسی ارزش به جنگ جهانی دوم برمی‌گردد، که در شرکت جنرال الکتریک شروع شد. در طول جنگ، کمبود نیروی کار، مواد خام و اجزای سازنده وجود داشت، که مهندسانی مانند لارنس مایلز و هنری ارلیچر را مجبور به بررسی جایگزین‌ها کرد. در نتیجه، آنها مواد و منابع جایگزینی را کشف کردند که هزینه‌ها را کاهش می‌دهد و در عین حال کیفیت را حفظ می‌کند.

به هر روی، مفهوم و رویکرد سیستماتیک مهندسی ارزش متولد شد. پیاده‌سازی Value Engineering یا به اختصار VE در ساخت و ساز می‌تواند بهترین ارزش ممکن را برای چرخه عمر پروژه فراهم کند. همه چیز در مورد دست یافتن به آن نقطه‌ای که در آن هزینه کم با ارزش بالا روبرو می‌شود، لذت بخش است.

مراحل مهندسی ارزش

فرآیند مهندسی ارزش به سه مرحله تقسیم می شود: برنامه‌ریزی، طراحی، و روش شناسی و رویکرد.

مرحله برنامه‌ریزی

مرحله برنامه‌ریزی ابتدایی‌ترین جنبه توسعه و بخش مهمی از حفظ ارتباطات مستحکم در پروژه‌های ساختمانی است. شروع پروژه خود با یک برنامه مفید است به‌طوری که تغییرات و طراحی مجدد کمتری در مسیر ایجاد شود که می‌تواند بر برنامه‌ریزی کلی، هزینه و برنامه‌های طراحی تأثیر بگذارد.

در اینجا مواردی که می‌توان در این مرحله از توسعه انتظار داشت، لیست شده است:

تعیین اهداف، مقاصد و معیارهای کلیدی برای پروژه

تحلیل عملکردی تاسیسات

بررسی تمام گزینه‌های ابزار و مواد

بودجه پیش‌بینی شده برای پروژه

ایده‌ها و راه‌حل‌های جایگزین و پایدار

از آنجایی که این مرحله برنامه‌ریزی است، زمان تیم مهندسی ارزش را برای ارزیابی همه گزینه‌های ممکن در پروژه برای اطمینان از بالاترین ارزش فراهم می‌کند. همچنین درک بهتری از عملکرد مورد نظر پروژه برای تیم فراهم می‌کند.

مرحله طراحی

در مرحله طراحی، همه طرفین گرد هم می‌آیند تا پلن طراحی پیش‌بینی شده را بررسی کنند.

تیم VE معمولاً در این مرحله کارگاهی را برگزار می‌کند. هدف از برگزاری کارگاه بررسی تمامی عناصر پروژه مانند پلن‌های طراحی، برآورد هزینه‌ها، جدول زمانی پیش‌بینی‌شده و بهترین گزینه‌های ارزشی است.

برخلاف مرحله برنامه‌ریزی، مرحله طراحی با هدف بررسی یافته‌های اولیه و ارائه کلیه گزینه‌های ممکن به مشتری می‌باشد.

مرحله روش شناسی

آخرین مرحله، مرحله روش شناسی است که به شش گام مهم تقسیم می‌شود.

هر گام شامل تجزیه و تحلیل انتقادی و حذف است تا به درک کاملی از بهترین گزینه‌ها برسیم.

1. جمع‌آوری اطلاعات

این گام با هدف جمع‌آوری تمام داده‌های مورد نیاز برای درک کامل دامنه پروژه است.

این زمان برای ارزیابی و تعریف اهداف مالک، مواد مورد نیاز، برنامه‌ریزی، هزینه و طراحی رسمی است. تیم مهندسان می‌توانند اطلاعات پروژه‌های مشابه را برای مقایسه همه گزینه‌های ممکن جمع‌آوری کنند.

2. تجزیه و تحلیل تابع

دو نوع عملکردی که در این گام مورد تحلیل قرار می‌گیرند، عملکردهای اولیه و ثانویه هستند.

عملکرد اولیه یا اصلی، هسته پروژه است و بیشترین ارزش را دارد. نشان دهنده آن چیزی است که برای کارکرد محصول موردنیاز است. عملکردهای ثانویه ارزش زیادی ندارند اما همیشه ارزش توجه دارند. عملکردها همواره به صورت ترکیب اسم – فعل ارائه می‌شوند.

به عنوان مثال، اگر تیمی در حال ساختن یک پل باشد و نیاز به تعیین عملکرد داشته باشد، عملکرد اصلی آن پل “موانع متقاطع” خواهد بود. به زبان ساده، برای رسیدن از نقطه A به نقطه B به یک پل نیاز است.

هنگامی که عملکردهای پروژه مشخص شد، تیم می‌تواند به مرحله خلاقیت حرکت کند، جایی که می‌تواند راه‌حل‌های طوفان فکری را آغاز کند.

3. طوفان فکری خلاق

این گام که به‌عنوان حدس و گمان نیز شناخته می‌شود، شامل ایده‌های خلاقانه تیم برای عملکرد پروژه می‌شود. این ایده‌ها باید با اطلاعاتی مرتبط باشد که در طول تجزیه و تحلیل عملکرد جمع‌آوری شده و بر کاهش هزینه‌های اولیه و افزایش ارزش متمرکز شده است.

جلسه طوفان فکری به تیم این امکان را می‌دهد که تمام راه‌حل‌ها را ارزیابی کند و در عین حال عملکردهایی را که قبلاً وجود داشته است ارزیابی کند.

تمام جنبه‌های طول عمر پروژه ساخت و ساز باید در نظر گرفته شود. ایمنی پروژه، عوامل محیطی، مواد و ابزار مورد نیاز، ملاحظات مربوط به نوع فونداسیون، تجزیه و تحلیل محل ساخت و ساز و سایر جزئیات مهم را نباید نادیده گرفت.

تیم قبل از اینکه به مرحله ارزیابی و تجزیه و تحلیل برود، تا حد امکان ایده‌های بیشتری تولید خواهد کرد. در طوفان فکری، کمیت بر کیفیت ترجیح داده می‌شود – هر چه ایده‌ها بیشتر باشد، بهتر-. اعضای تیم می‌توانند ایده‌ها را ترکیب کنند و قبل از ارزیابی بیشتر، یافته‌های یکدیگر را بهسازی کنند.

4. ارزیابی و تجزیه و تحلیل

پس از اینکه تیم معیارهای خاصی را برای ارزیابی ارائه کرد، سپس تمام ایده‌ها را به‌طور کامل بررسی می‌کنند، مزایا و معایب هر یک را برجسته می‌کنند و بهترین راه‌حل‌های جایگزین را رتبه‌بندی می‌کنند.

همچنین انجام یک تحلیل چرخه عمر در این مرحله مهم است. اینجاست که شما تمام هزینه‌ها را در هر مرحله در نظر می‌گیرید، از هزینه‌های اولیه ساخت‌وساز مانند مصالح، خرید زمین و تجهیزات ساخت‌وساز تا هزینه‌های توسعه بلندمدت، مانند انرژی و آب.

این تیم راه‌حل‌های جایگزین متفاوتی را ارزیابی خواهد کرد که ممکن است در حال حاضر هزینه بیشتری برای آنها داشته باشد، اما درطول زمان باعث کاهش هزینه‌ها شود یا برعکس. نگاهی به چرخه عمر پروژه، راه‌حل ایده‌آل را از نظر هزینه تعیین می‌کند.

به عنوان مثال، VEها به طول عمر یک نوع زیرساخت نگاه می کنند و سیستم‌ها و مواد مورد نیاز برای نگهداری ساختمان را بسیار فراتر از ساخت اولیه در نظر می‌گیرند. این می‌تواند چیزی شبیه بهینه‌سازی انرژی باشد. ممکن است در مراحل اولیه هزینه بیشتری داشته باشد، اما با نگاهی به طول عمر ساختمان، هزینه کلی آن کمتر خواهد بود.

پایگاه داده‌های برآورد هزینه مانند برآورد هزینه ساخت و ساز و داده‌های 9  هنگام پیش‌بینی هزینه‌های دقیق مفید هستند.

همه ایده‌های نامناسب کنار گذاشته می‌شوند و دیگر نیازی به تجزیه و تحلیل بیشتر نخواهند داشت. فرآیند حذف برای محدود کردن و تعیین اینکه چه جایگزین‌هایی قرار است در مراحل بعدی آورده شوند، کلیدی است.

5. توسعه پروژه

گام توسعه جایی است که تیم بهترین گزینه‌های حاضر را انتخاب می‌کند. هنگامی که ایده‌ها مرحله ارزیابی را پشت سر گذاشتند، تیم آن ایده‌ها را در یک پیشنهاد کتبی و شفاهی که در مرحله نهایی پروژه ارائه می‌شود، قرار می‌دهد.

هر توصیه مزایا و معایب راه‌حل پیشنهادی را مشخص می‌کند و شامل مقایسه هزینه‌ها، طرح‌ها و مدل‌های طراحی، جدول زمانی پیش‌بینی شده و سایر اطلاعات ضروری است که برای مشتری مفید خواهد بود.

اگر نوعی تغییر وجود داشته باشد، مقایسه‌ای از روش طراحی اصلی با تغییر ایجاد شده نیز ارائه خواهد شد.

6. ارائه و توجیهی

در گام آخر، تیم یافته‌ها و توصیه‌های خود را به همه ذینفعان و تصمیم گیرندگان ارائه خواهد کرد. این ارائه رسمی به عنوان فرصتی برای بررسی گزینه‌های نهایی ممکن و تعیین اینکه کدام پیشنهادِ ارزش، برای پیشرفت پروژه مناسب‌تر است عمل می‌کند.

هدف از این گام اخذ تاییدیه برای پروژه می‌باشد.

مرحله ساخت و ساز

پس از تکمیل سه مرحله مهندسی ارزش، مرحله ساخت و ساز آغاز می‌شود. اگرچه ساخت و ساز همیشه مرحله‌ای نیست که VEها در آن درگیر شوند، هنوز هم می‌توان مهندسی ارزش را در این مرحله از طریق پیشنهادات تغییر مهندسی ارزش (VEC) پیاده‌سازی کرد.

این نوع پیشنهاد توسط پیمانکاران ساخت و ساز ارائه می‌شود، زیرا آنها می‌توانند با استفاده از تجربه و تخصص خود، پلن طراحی را ارزیابی کنند. معمولاً تغییرات در این مرحله رخ می‌دهد، اگرچه اجرای VE در این اواخر می‌تواند خطرناک باشد. معمولاً توصیه می‌شود قبل از امضای هرگونه قرارداد ساخت و ساز، تمام مراحل مهندسی ارزش شروع شود.

سپس پیمانکار هر راه حل اضافی که می‌تواند ارزش پروژه را افزایش دهد، ارائه می‌دهد. این می‌تواند سودمند باشد زیرا از دیدگاه پیمانکار یک نگاه و نظر تازه به پروژه می‌دهد.

آینده مهندسی ارزش

مهندسی ارزش فقط یک بخش اساسی از ساخت و ساز نیست. این سیستم روش‌شناسی می‌تواند  در بسیاری از صنایع مختلف به کار گرفته شود. هر فرآیندی، خواه ساخت یک محصول خاص یا ایجاد یک سرویس جدید باشد، دارای یک عملکرد است و مهندسی ارزش می‌تواند برای حل هر مشکل مرتبط با فرآیند به کار رود.

در دنیای امروز، فناوری‌ها و منابع جدید و بهبود یافته همیشه در حال کشف هستند که گزینه‌های موجود برای راه‌حل‌ها را گسترش می‌دهد. صنعت ساخت و ساز به دلیل توانایی خود در انطباق با روندهای فعلی و پیشرفت‌های فناوری شناخته شده است.

مهندسی ارزش نه تنها مزایای مالی را عرضه می‌کند، بلکه به همه شرکت‌کنندگان این فرصت را می‌دهد تا خلاقیت داشته باشند و یافته‌های بی‌شماری را برای به حداکثر رساندن عملکرد کشف کنند. اگر به درستی انجام شود، باید عملکرد پروژه را بهبود بخشد و در عین حال هزینه کل را کاهش دهد.

بررسی یک پروژه از ابتدا تا انتها با استفاده از مهندسی ارزش، بهترین محصول از نظر کیفیت و ارزش بهینه را برای مشتری تولید می‌کند.

منبع    www.bigrentz.com